Zapobieganie korupcji i przekupstwu oraz ich wykrywanie

W Grupie PZU nie ma przyzwolenia na jakąkolwiek formę korupcji. Wdrożone rozwiązania definiują sposób zarządzania ryzykiem korupcji, włączając w to identyfikację, ograniczenie i monitoring tego ryzyka. W podmiotach Grupy obowiązują wewnętrzne regulacje służące przeciwdziałaniu korupcji, w tym m.in. zasady przyjmowania i wręczania prezentów, zasady zarządzania konfliktem interesów, zasady etyki obowiązujące członków organów statutowych. W zależności od podmiotu zostały uwzględnione w jednym lub kilku dokumentach w ramach przyjętych programów antykorupcyjnych i kodeksów etycznych. Powyższe zagadnienia są także omawiane podczas wewnętrznych szkoleń dla pracowników.

Ściśle określone są także zasady przyjmowania i wręczania prezentów przez pracowników Grupy oraz zasady ich rejestrowania. Prezenty i rozrywka, mogą być oferowane lub przyjmowane wyłącznie w celu budowania relacji biznesowych lub w związku z okazaniem uprzejmości w relacjach z klientem lub partnerem biznesowym. W żadnych okolicznościach nie wolno oferować lub przyjmować pieniędzy bądź ich ekwiwalentu. Wręczanie i przyjmowanie prezentów nie może być tak częste czy nadmierne lub hojne, by stanowiło faktyczne lub postrzegane ryzyko korupcji czy naruszało lokalne przepisy ustawowe lub wykonawcze.

PZU i PZU Życie w roku 2023 uzyskały certyfikację Systemu Zarządzania Działaniami Antykorupcyjnymi zgodnie z normą ISO 37001, przyznaną przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. Uzyskanie certyfikatu stanowi potwierdzenie zaangażowania spółek w systemowe zapobieganie i przeciwdziałanie zagrożeniom korupcyjnym.

Zgodnie z zasadami określonymi w tym programie spółki prowadzą działalność zgodnie z przepisami prawa, w sposób uczciwy i przeciwdziałają wszelkim formom korupcji, która może się wiązać z ich działalnością. Z kolei ich pracownicy zobowiązani są do etycznego i zgodnego z prawem działania w imieniu i na rzecz PZU oraz unikania czynników zwiększających ryzyko korupcji. Pracownicy nie mogą proponować, obiecywać, dawać i żądać korzyści majątkowych lub osobistych w celu uzyskania oczekiwanej decyzji, w tym stosować gratyfikacji. W Programie antykorupcyjnym zostały wskazane obszary działalności szczególnie zagrożone korupcją – należą do nich:

W obszarach tych funkcjonują mechanizmy identyfikacji i monitorowania ryzyka korupcji, takie jak:

• działania systemowe podejmowane przez Biuro Compliance PZU, polegające m.in. na przeprowadzaniu systemowej oceny ryzyka korupcji i edukacji antykorupcyjnej;
• działania operacyjne podejmowane w jednostkach biznesowych w obszarach szczególnie narażonych na ryzyko, w szczególności m.in.:
  • działania ograniczające ryzyko korupcji w obszarze współpracy z partnerami biznesowymi i klientami tj. procesy zakupowe prowadzone są w sposób gwarantujący zachowanie zasad uczciwej konkurencji oraz
  • działania ograniczające ryzyko korupcji w obszarze kadrowym m.in. system wynagradzania premiowego pracowników nie stanowi zachęty do działań niezgodnych z prawem i standardami etycznymi.

Nieprzestrzeganie postanowień Programu stanowi naruszenie obowiązków pracowniczych i podlega sankcjom w przepisach prawa pracy. Korupcja jest też czynem, który może podlegać odpowiedzialności cywilnej lub odpowiedzialności karnej, jeżeli czyn ten wyczerpuje znamiona przestępstw, o których mowa w Kodeksie karnym.

W PZU funkcjonują mechanizmy identyfikacji i monitorowania ryzyka korupcji.

Ocena ryzyka korupcji jest częścią systemowego zarządzania ryzykiem braku zgodności w PZU, w ramach realizacji postanowień Programu antykorupcyjnego PZU i przeprowadza się ją raz w roku. Zagregowane wyniki oceny są przedstawiane Zarządowi PZU. Realizacja oceny ma na celu podniesienie wartości PZU poprzez świadome zarządzanie wielkością szacowanego ryzyka korupcji i zapobieganie przyjmowania ryzyka na poziomie, który mógłby zagrozić bezpieczeństwu zakładu. Dodatkowo, wyniki oceny stanowią podstawę do podejmowanych działań, mających na celu wzmacnianie w PZU mechanizmów kontrolnych dotyczących tego ryzyka.

Pracownicy PZU i PZU Życie składają w systemie kadrowym oświadczenia, że zapoznali się z Programem antykorupcyjnym i zobowiązują się do jego przestrzegania, a także że są świadomi odpowiedzialności karnej za korupcję. Szkolenia dotyczące programu antykorupcyjnego należą do grupy szkoleń obowiązkowych dla wszystkich osób zatrudnionych w tych spółkach. Przeprowadzane są w formie e-learnigu dla nowozatrudnionych pracowników podczas onboardingu oraz corocznie szkolenia przypominające dla wszystkich pracowników. Uzupełnieniem działań są szkolenia antykorupcyjne, publikacje, konsultacje oraz kampanie realizowane poprzez kanały komunikacji korporacyjnej uwrażliwiające pracowników na ryzyko korupcji.

Członkom Zarządu jest przekazywana informacja o Programie antykorupcyjnym w formie materiału szkoleniowego, po objęciu stanowiska. Składają również oświadczenia o zapoznaniu się z Programem antykorupcyjnym, zobowiązując się do jego przestrzegania.

Polityka została zakomunikowana i jest dostępna dla osób powiązanych z PZU i partnerów biznesowych.

Wszystkie osoby powiązane z PZU, to jest: członkowie zarządu, pracownicy, współpracownicy, pośrednicy mają obowiązek przestrzegać Polityki i działać rzetelnie i uczciwie, zgodnie z prawem, normami etycznymi i postanowieniami tego dokumentu. Taki sam obowiązek spoczywa na partnerach biznesowych PZU.

W przypadku naruszenia Polityki lub regulacji antykorupcyjnych, PZU podejmuje działania wynikające z odpowiednich regulacji wewnętrznych lub przepisów prawa.

Dochodzeniami w przypadkach podejrzenia popełnienia przestępstwa, w tym korupcji, zajmuje się Biuro Bezpieczeństwa, a osoby prowadzące dochodzenie wobec zgłoszonych incydentów korupcji są odrębne od łańcucha struktur zarządczych zaangażowanych w sprawę. Instrukcja prowadzenia czynności wyjaśniających incydenty bezpieczeństwa nie nakłada wymogu składania sprawozdań z wszystkich prowadzonych postepowań, w tym w sprawach o podłożu korupcyjnym, do Członków Zarządu czy Rady Nadzorczej. W przypadku zgromadzenia w sprawie materiałów świadczących o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, jest on kierowany do Biura Prawnego w celu dokonania analizy formalno-prawnej, a następnie złożenia zawiadomienia.

W przypadku wystąpienia istotnego zdarzenia, informowany jest o nim Członek Zarządu nadzorujący Biuro Bezpieczeństwa. Incydentalnie sprawy mogą zostać przedłożone na posiedzeniu Zarządu. Biuro Bezpieczeństwa co roku przekazuje do Członków Zarządu PZU i PZU Życie Raport dotyczący bezpieczeństwa w spółkach Grupy PZU, w obszarach: zagrożenia przestępczością, bezpieczeństwa informacji, w tym cyberbezpieczeństwa, bezpieczeństwa fizycznego i ciągłości działania.

W PZU zarządzanie ryzykiem korupcji jest wbudowane w działalność biznesową Spółki. Przyjęte rozwiązania organizacyjne odpowiadają podstawowym potrzebom organizacji. Linie odpowiedzialności za ryzyko korupcji są jasno przypisane na każdym etapie procesu zarządzania, od identyfikacji ryzyka korupcji po jego ograniczanie i monitoring. Przyjęte rozwiązania organizacyjne w stopniu zadowalającym odpowiadały podstawowym potrzebom organizacji.

¹ Korupcja – bezpośrednie lub pośrednie żądanie, przyjęcie, udzielenie lub obietnica nienależnej korzyści majątkowej lub osobistej w zamian za działanie lub zaniechanie określonego działania, w związku z pełnieniem funkcji w PZU. Gratyfikacja jest formą korupcji. Polega na przekazywaniu niewielkich, nieoficjalnych płatności lub innego rodzaju korzyści, mających zapewnić przyśpieszoną realizację rutynowego działania, do uzyskania którego strona wręczająca gratyfikację ma prawo. 

Łapówka – forma korupcji, polega na wręczaniu lub przyjęciu prezentu, pożyczki, opłaty, nagrody lub innej korzyści materialnej bądź osobistej innej osobie lub od innej osoby jako zachęty do nieuczciwego postępowania lub bezprawnego działania, naruszenia zaufania w toku prowadzenia działalności przez spółkę